Skąd jesteś?

Unatoka wapi? - Skąd pochodzisz?
Unatoka nchi gani? - Z jakiego jesteś kraju?

Na początku warto wspomnieć, że cokolwiek byśmy na to pytanie nie odpowiedzieli, w Afryce Wschodniej i tak będziemy Mzungu (w liczbie mnogiej Wazungu), czyli po prostu białymi. Czy to określenie jest obraźliwe? To trochę jak ze słowem murzyn. Jednych obraża, innych nie. Ja bym się nie obrażała, to w końcu tylko stwierdzenie faktu. Jesteśmy biali, a przynajmniej ja jestem. 

Czasownik kutoka znaczy pochodzić, a wapi to gdzie. Nchi znaczy państwo, a gani to jaki lub który. Na pytania powyżej odpowiadamy:

Ninatoka Uingereza. - Jestem z Anglii. 

albo: 

Nimezaliwa Ujerumani, lakini sasa mimi na familia yangu tunaishi Marekani. - Urodziłem się w Niemczech, ale teraz ja i moja rodzina żyjemy w Ameryce. 

Ninakaa Warsaw. - Mieszkam w Warszawie. 

Kuzaliwa to strona bierna czasownika kuzaa (rodzić). Czasownik kuishi oznacza żyć, pozostawać. A kukaa to mieszkać, ale także siedzieć. Podwójne a czytamy po prostu jako długie a. W powyższych odpowiedziach pojawiły się jeszcze trzy nowe słówka:

lakini - ale

sasa - teraz 

familia - rodzina. 

A tutaj jeszcze kilka przydatnych nazw państw, wysp i kontynentów:

Ulaya - Europa

Msumbiji - Mozambik

Unguja - Zanzibar

Ngazija - Komory

Misri - Egipt

Uchina - Chiny

Uholanzi - Holandia

Ubelgiji - Belgia

Usomali - Somalia

Urusi - Rosja

Bukini - Madagaskar

Uyahudi - Izrael

Ureno - Portugalia

Uhispania - Hiszpania

Ufaransa - Francja

Uturuki - Turcja

Ujapani - Japonia

Uswidi - Szwecja

Uswisi - Szwajcaria

Uajemi - Iran

Norwei - Norwegia

Jak już pewnie zauważyliście, przeważnie nazwę państwa tworzy się przed dodanie przedrostka u-. Co z Polską? Niby da się stworzyć formę Upolandi, ale lepiej używać angielskiej nazwy Poland. 

Nazwy mieszkańców tworzymy przez dodanie przedrostka m- (mw- przed samogłoskami) w liczbie pojedynczej i wa- w liczbie mnogiej. 

Sisi ni Watanzania - Jesteśmy Tanzańczykami. 

Wao ni Waafrica. - Oni są Afrykanami. 

Mimi ni Mfaransa. - Jestem Francuzem/Francuską. 

Wewe ni Mhindi. - Jesteś Hindusem. 

Yeye ni Mwarabu. - On/Ona jest Arabem/Arabką. 

W podobny sposób tworzymy nazwy języków. Wystarczy dodać przedrostek ki-. 

Unasema Kiswahili? - Mówisz w suahili?

Ndiyo, ninasema Kiswahili kidogo. - Tak, mówię trochę w suahili. 

Siyo, sisemi Kiswahili. - Nie, nie mówię w suahili. 

Unasema lugha gani? - Jakie znasz języki?

Ninasema Kiingereza, Kigiriki na Kiyoruba. - Znam angielski, grecki i joruba. 

Nowe słówka: lugha (język) i kidogo (trochę). 

Nazwy mieszkańców i języków tworzymy regularnie. Możemy zatem powiedzieć Mganda (Ugandyjczyk), Mhabashi (Etiopczyk), jak i Mpoland (Polak). Tak samo jest z językami:

Kichina - chiński (mandaryński)

Kiarabu - arabski

Kireno - portugalski

Kijerumani - niemiecki

Kifaransa - francuski

Kilatini - łacina

Kiafricana - afrikaans

Kisomali - somalijski

Kiyahudi - hebrajski

Kirusi - rosyjski

Kihindi - hindi

Kikorea - koreański

Kipoland - polski 

Godło Tanzanii
źródło: stosunki-miedzynarodowe.pl

Godło Kenii
źródło: pl.uzbrojenie.wikia.com